Fütürizm Nedir?

İnsanlık, tarih boyunca hep bir adım ötesini keşfetme arzusuyla yanıp tutuşmuştur. Sanat, bilim ve teknoloji gibi alanlarda atılan adımlar, genellikle bir öncekinden daha ileri, daha özgün ve daha çığır açıcı olma eğilimindedir. Fütürizm de tam da bu düşünceyi temsil eden bir sanat ve düşünce akımıdır. 20. yüzyılın başlarında İtalya’da doğan bu akım, sadece sanatı değil, aynı zamanda tüm toplumsal, kültürel ve bilimsel yapıları etkileyerek geleceğe dair bir vizyon ortaya koymuştur.

Fütürizmin öncüleri arasında Filippo Tommaso Marinetti, Umberto Boccioni, Giacomo Balla, Carlo Carrà ve Luigi Russolo gibi sanatçılar yer alır. 1909 yılında Marinetti’nin yayınladığı “Fütürist Bildirge”, bu akımın temel prensiplerini ortaya koymuş ve sanatın sınırlarını zorlamaya, geleneksel kalıplardan kopmaya, hız ve teknolojiye odaklanmaya çağırmıştır.

Fütürist sanat, dinamizmi ve enerjiyi vurgulayan bir anlayışı benimser. Bu, resimde hareketin ve hızın hissedilmesi, heykellerde maddeyi aşan formların yaratılması, edebiyatta yeni dil ve söylem tekniklerinin kullanılması gibi unsurları içerir. Marinetti’nin “Gece treni bir çığlık gibi geçti!” ifadesi, fütürist sanatın temel felsefesini özetler niteliktedir.

Fütürizm sadece sanatı etkilemekle kalmamış, aynı zamanda toplum, politika ve bilimle de yakından ilgilenmiştir. Marinetti’nin savaşa olan tutkusu, militarizm ve teknolojik ilerlemeyle olan sıkı bağlantısı, fütürist düşünceyi toplumsal ve politik bir platforma taşımıştır.

Ancak, Fütürizm’in sadece bir dönemin ürünü olmaktan öteye geçen etkileri vardır. Bugün bile birçok modern sanat akımı ve teknolojik gelişme, fütürist prensiplerden esinlenerek ortaya çıkmıştır. Hızlı değişim, teknolojik ilerleme ve geleceğe dair umut ve endişelerle beslenen fütürist düşünce, insanlığın geleceğine dair bir pencere açmıştır.

Fütürizm sadece bir sanat akımı değil, aynı zamanda bir düşünce tarzıdır. Geleceğe duyulan özlem, değişime olan açıklık ve teknolojinin getirdiği olanaklara duyulan heyecan, fütürizmin temelini oluşturan unsurlardır. Bu akım, sanatın sınırlarını zorlayarak, yeni ufuklara açılan kapıları aralamış ve insanlığı geleceğe taşıyan bir araç olmuştur.

Fütürizm Tarihçesi

Fütürizm, 20. yüzyılın başlarında İtalyan sanatçı ve şair Filippo Tommaso Marinetti tarafından başlatılan bir sanat ve düşünce akımıdır. İlk olarak 20 Şubat 1909’da Paris’te yayımlanan “Fütürist Bildirge” ile resmi olarak ortaya çıktı. Bu bildirge, Marinetti’nin öncülüğünde bir grup genç sanatçı tarafından imzalandı ve fütürist hareketin temel prensiplerini belirledi.

Fütürizm, sadece sanat alanında değil, aynı zamanda toplum, teknoloji ve politika konularında da önemli etkiler bırakmış bir akımdır. İlk bildirgede, Marinetti, hızı, teknolojiyi, endüstrileşmeyi ve savaşı öne çıkaran bir tutum benimsemiştir. Bildirge, geleneksel sanat anlayışına karşı çıkarak, sanatın sınırlarını genişletme ve modern dünyayı yansıtma amacını taşımıştır.

Fütüristler, teknolojinin getirdiği hız ve enerjiyi eserlerine yansıtmak için çeşitli sanat dallarını kullanmışlardır. Resim, heykel, edebiyat, tiyatro ve müzik gibi farklı disiplinlerde faaliyet gösteren sanatçılar, fütürist prensiplere uygun eserler ortaya koymuşlardır.

Fütürizm, 1914 yılında başlayan I. Dünya Savaşı ile birlikte politik bir boyut kazandı. Marinetti ve diğer fütürist sanatçılar, savaşı bir şiddet ve teknoloji şöleni olarak gördüler ve savaşa katılma konusunda tutkulu bir destek sunarak fütürizmi politik bir platforma taşıdılar.

Ancak, savaşın yıkıcı etkileri ve sonrasında ortaya çıkan toplumsal değişimler, fütürist hareketin enerjisini azalttı. Marinetti’nin 1930’larda Mussolini’nin faşist rejimine olan destekleriyle birlikte, fütürist hareket yavaş yavaş tarih sahnesinden çekildi.

Fütürizm, tarih boyunca sanat dünyasına önemli bir katkı sağlamış ve bir dönemin ruhunu yansıtarak sanatın geleneksel sınırlarını zorlamış bir akımdır. Günümüzde bile, fütürist prensipler birçok modern sanat akımına ve teknolojik gelişmeye ilham kaynağı olmaya devam etmektedir.

Fütürizmin Özellikleri Nelerdir?

Fütürizmin temel özellikleri şunlardır:

1. Hız ve Teknolojiye Odaklanma: Fütürist sanat, endüstriyel devrimin ve teknolojik ilerlemenin getirdiği hız ve enerjiyi vurgular. Marinetti, teknolojik gelişmeleri, özellikle de ulaşım araçlarını ve savaş araçlarını, sanatın temel unsurları olarak görmüştür.
2. Dinamizm ve Hareket: Fütürist sanat eserleri, dinamizmi ve hareketi ön plana çıkarır. Resimlerde, heykellerde ve diğer sanat formlarında, hızlı hareket eden nesnelerin ve enerjinin izlerini yakalamak için çeşitli teknikler kullanılır.
3. Geleneksel Sanatın Reddi: Fütüristler, geleneksel sanatın sınırlarını reddeder ve onun yerine yeni ifade biçimleri arar. Geçmişin estetik normlarına karşı çıkarak, modern yaşamın dinamizmini ve karmaşıklığını yansıtmayı amaçlarlar.
4. Manifestolar: Fütürizm, bir dizi manifesto ile tanınır. Filippo Tommaso Marinetti’nin 1909’da yayımladığı “Fütürist Manifesto,” bu akımın temel prensiplerini ortaya koymuştur. Manifestolar, fütürist sanat ve düşüncenin temel ilkelerini ilan ederek hareketin özgünlüğünü vurgular.
5. Sanat ve Yaşamın Birleşimi: Fütüristler, sanatı günlük yaşamla bütünleştirmeye çalışırlar. Sanatın sadece galeri duvarlarıyla sınırlı olmaması gerektiğini savunarak, günlük yaşamdaki dinamizmi ve enerjiyi yansıtmayı amaçlarlar.
6. Ses ve Gürültü: Luigi Russolo’nun “Gürültü Manifestosu,” fütürist müziğin temellerini atmıştır. Fütüristler, geleneksel müzikteki kuralları reddederek, sanatlarını ses ve gürültüyü içeren yeni ifade biçimleriyle birleştirme eğilimindedirler.
7. Politik Etki: Fütürizm, sadece sanatla sınırlı kalmamış, aynı zamanda politik bir etki yaratmıştır. Marinetti’nin savaşa olan tutkusu ve faşist rejime olan destekleri, fütürizmi politik bir platforma taşımıştır.

Fütürizm, sanat ve düşüncede radikal bir yaklaşım benimseyerek, modern yaşamın karmaşıklığına ve hızına duyulan hayranlığı vurgular. Bu özellikleriyle, fütürizm, 20. yüzyıl sanatının önemli ve etkili akımlarından biri olmuştur.

Marinetti ve Fütürizm Bildirisi

Fütürist hareket, Marinetti’nin kaleme aldığı bir dizi bildirgeyle başladı. İşte bu bildirgelerden ilki, Fütürist Bildirge’dir.. İşte Fütürist Bildirge’den bazı önemli özetler:

Fütürist Bildirge (1909)

1. Hızın İncelenmesi: Marinetti, bildirgesinde hızı ve teknolojinin getirdiği dinamizmi öne çıkarır. “Biz İtalyan Fütüristleri, bir otomobilin patlayan motorunun, daha önce hiç hissedilmemiş bir güzellikle bir kadının orgazmına eşdeğer olduğunu iddia ediyoruz,” ifadesiyle hız ve enerjiye olan hayranlığını belirtir.
2. Savaşın Güzelliği: Marinetti, savaşı romantize eder ve bir savaşın sanatsal bir ifade biçimi olduğunu savunur. “Biz savaşı ve savaşın güzelliklerini ilan ediyoruz. Ancak, asıl ölüm ve hastalıkların aksine, ölümden ve yaralanmalardan dolayı duyulan tiksintiyi lanetliyoruz,” diyerek savaşın estetiğine vurgu yapar.
3. Müze ve Kitap Yangınları: Marinetti, geçmişin sanatsal ve kültürel mirasına karşı çıkar. “Yüksek lisans okulları, müzeler, kitaplık ve akademileri ateşe verin!” ifadesiyle, geçmişin kalıplarını kırmayı ve yeni bir sanatsal anlayışın temelini atmaya çağırır.
4. Fütürist Sanat ve Dil: Fütüristler, geleneksel sanat ve dilin sınırlarını reddeder. Hareket ve enerjinin yansıtılmasında yeni teknikler kullanılmasını savunurlar. Marinetti’nin bildirgesi, bu yönde yeni bir dilin geliştirilmesi gerektiğine vurgu yapar.
5. Fütürist Sanatın Yeni İfadesi: Marinetti, fütürist sanatın sadece resim ve heykel değil, aynı zamanda edebiyat, müzik ve tiyatro gibi diğer sanat formlarını da içermesi gerektiğini ifade eder.

Fütürist Bildirge, Marinetti’nin öncülüğünde fütürist hareketin temel ilkelerini ortaya koyan etkileyici bir belgedir. Bu bildirge, sadece sanatın sınırlarını zorlamakla kalmamış, aynı zamanda toplumsal ve politik düşünceleri de etkilemiş, 20. yüzyıl sanatına ve düşüncesine yön vermiştir.

İtalyan Güzel Sanatları ve Fütürizm

İtalyan Güzel Sanatları ve Fütürizm arasındaki ilişki, İtalyan sanatının zengin tarihinde önemli bir dönemeçtir. Fütürizm, geleneksel sanat anlayışına meydan okuyarak, teknolojiye, hıza ve modern yaşamın dinamizmine odaklanan bir sanat ve düşünce akımı olarak ortaya çıkmıştır. İşte bu iki sanat akımı arasındaki temel ilişkiler:

1. Modernleşme ve Teknolojiye Odaklanma:

İtalyan Güzel Sanatları geleneği, özellikle Rönesans ve Barok dönemlerinde insan figürü, mitoloji ve dini temalar üzerine odaklanmıştır. Ancak Fütürizm, endüstriyel devrimle birlikte gelen teknolojik ilerleme ve hızlı değişimle ilgilenmiştir. Fütürist sanatçılar, otomobiller, trenler ve diğer modern ulaşım araçlarını resmederek, geleneksel sanat anlayışını terk etmişlerdir.

2. Hareket ve Dinamizm:

Fütürist sanat, hareketin ve dinamizmin önemli olduğu bir anlayışı benimsemiştir. Resimlerde ve heykellerde hızlı hareket eden nesnelerin izleri ve enerji, Fütürist sanatın temel unsurlarıdır. Bu, İtalyan Güzel Sanatları geleneğindeki daha statik ve durağan anlatım tarzlarına karşı bir tepki olarak görülebilir.

3. Manifestolar ve Aktivizm:

Fütürist Manifesto, Fütürizm’in temel ilkelerini belirleyen önemli bir belgedir. İtalyan Güzel Sanatları geleneği, genellikle bireysel sanatçıların eserleri ve onların kişisel ifadesi üzerine odaklanırken, Fütürist Manifesto ve diğerleri gibi yazılı beyanlar, bir sanat hareketi olarak Fütürizm’in kolektif bir çabaya dayandığını gösterir.

4. Savaş Estetiği ve Politik Boyut:

Fütürizm, I. Dünya Savaşı döneminde ortaya çıktığı için savaşın estetiğine odaklanmıştır. İtalyan Güzel Sanatları geleneğinde savaş genellikle dramatik bir konu olarak ele alınırken, Fütüristler savaşı şiddetin ve teknolojik ilerlemenin bir ifadesi olarak romantize etmişlerdir.

5. Geleneksel Sanatın Reddi ve Yenilik Arayışı:

Fütürist Manifesto, geçmişin sanatsal ve kültürel mirasına karşı çıkarak, geleneksel sanat anlayışını reddeder. İtalyan Güzel Sanatları geleneği genellikle klasik sanatın devamı olarak görülürken, Fütürizm bu geleneği radikal bir şekilde sarsmış ve yeni bir sanatsal ifade biçimi arayışına girmiştir.

İtalyan Güzel Sanatları geleneği ve Fütürizm arasındaki bu ilişki, sanat tarihindeki evrimin ve farklı sanat anlayışlarının bir yansımasıdır. Fütürizm, İtalyan sanat sahnesinde cesur bir çıkış yaparak, modernleşme, teknoloji ve hızın vurgulandığı bir sanat akımı oluşturmuştur.

Fütürizm ve Edebiyat

Fütürizm, sadece güzel sanatları değil, aynı zamanda edebiyatı da etkileyen bir harekettir. İşte Fütürizm ve edebiyat arasındaki ilişkiyi anlatan bazı temel noktalar:

1. Manifestolar ve Yeni Dil:

Fütürist Manifesto, Fütürizm’in temelini oluşturur. Manifesto, sadece sanatla değil, aynı zamanda dilin kendisiyle de ilgilenir. Fütüristler, geleneksel dil kurallarını reddeder ve yeni bir dilin inşasına yönelir. Marinetti’nin manifestolarda kullandığı sert, etkileyici ve yenilikçi dil, Fütürist edebiyatın ana özelliklerindendir.

2. Hız ve Teknoloji Temaları:

Fütürist edebiyat, teknoloji ve hız temalarına odaklanır. Otomobillerin, trenlerin ve diğer modern ulaşım araçlarının hızı ve enerjisi, Fütürist metinlerde sıkça vurgulanır. Bu temalar, eserlere dinamizm ve modernleşme hissi katar.

3. Serbest Şiir ve Deneysel Yazım Biçimleri:

Fütürist şairler, geleneksel şiir formalarını reddeder ve serbest şiirin yanı sıra deneysel yazım biçimlerine yönelirler. Marinetti ve diğer Fütürist şairler, kelimeleri ve ifadeleri sıra dışı bir şekilde kullanarak, okuyuculara alışılmadık bir deneyim sunarlar.

4. Geleneksel Temaların Reddi:

Fütüristler, geleneksel edebi temaları reddederler. Doğa, aşk veya tarih gibi geleneksel konular yerine, teknoloji, savaş ve şehir yaşamı gibi modern konuları işlerler. Bu, edebi eserlere yeni bir bakış açısı getirir ve geleneksel normlara meydan okur.

5. Toplumsal Eleştiri:

Fütürist edebiyat, toplumsal normlara ve politik düzenlere sert eleştiriler içerir. Manifestolarda ve diğer eserlerde, Fütüristler genellikle toplumdaki aksaklıkları, eğitim sistemini ve savaşın topluma olan etkilerini sorgularlar.

6. Kolektif İfade:

Fütürist Manifesto, Fütürizm’in kolektif bir çaba olduğunu vurgular. Bu, edebiyatta da kendini gösterir. Fütüristler, bireysel ifadelerini kolektif bir sanat hareketi bağlamında sunarlar.

7. Savaş Estetiği:

I. Dünya Savaşı döneminde Fütürizm’in etkisi artmıştır. Savaşın gürültüsü, şiddeti ve hızı, Fütürist edebiyatta sıkça karşımıza çıkan estetik unsurlardır. Savaş, Fütürist metinlerde romantize edilir.

Fütürist edebiyat, genellikle agresif, radikal ve çağdaş bir dil kullanır. Marinetti ve diğer Fütürist yazarlar, edebiyatın sınırlarını zorlamış, geleneksel normları reddetmiş ve modern dünya ile ilgili yeni bir estetik oluşturmuşlardır. Fütürist edebiyat, 20. yüzyılın edebi dönemlerinden birinde önemli bir etki yaratmış ve sanat dünyasına yenilik getirmiştir.

Fütürizm ve Resim Sanatı

Fütürizm, sadece sanat eserlerini değil, aynı zamanda yaşam tarzını ve toplumsal normları da etkilemeyi amaçlamış bir harekettir. İşte Fütürizm ve resim sanatı arasındaki ilişkiyi açıklayan bazı temel özellikler:

1. Hız ve Dinamizm:

Fütürist resim sanatı, hız ve dinamizmi vurgular. Otomobillerin, trenlerin ve diğer modern ulaşım araçlarının hızlı hareketini resmetmek, Fütürist sanatın temel unsurlarındandır. Resimdeki formlar, hareket ve enerji izlenimi yaratmak üzere yoğunlaşır.

2. Teknoloji ve Endüstri:

Fütürist sanatçılar, teknoloji ve endüstriyel gelişmeleri eserlerinde merkeze alırlar. Sanayi tesisleri, fabrikalar ve makine parçaları gibi unsurlar, resimlerinde sıkça karşılaşılan temalardır. Bu, modernleşme ve teknolojinin sanatın bir parçası haline gelmesi anlamına gelir.

3. Perspektif ve Çoklu Görüş:

Fütürist sanatçılar, geleneksel perspektif kurallarını reddederler. Daha ziyade, bir nesnenin birden fazla açıdan görüldüğü bir çoklu perspektif kullanılır. Bu, hareketin ve dinamizmin daha iyi ifade edilmesine olanak tanır.

4. Parçalanmış Formlar:

Fütürist resimlerde nesneler genellikle parçalanmış ve geometrik formlara bölünmüştür. Bu, nesnelerin hızla hareket ettiği veya enerji dolu olduğu izlenimini verir. Parçalanmış formlar, geleneksel sanat anlayışına bir meydan okuma olarak görülür.

5. Savaş Estetiği:

I. Dünya Savaşı döneminde Fütürizm, savaşın estetiğini romantize etmiştir. Savaş araçları, patlamalar ve şiddet unsurları, resimlerde sıkça karşılaşılan temalardır. Bu, savaşın güzellik ve enerji olarak algılandığı bir yaklaşımı yansıtır.

6. Manifestolar ve Teorik Temeller:

Fütürist sanat, bir dizi manifesto ile belirlenen teorik temellere dayanır. Fütürist Manifesto’da, Marinetti ve diğer sanatçılar, resimdeki yeni yaklaşımlarını ve temel prensiplerini belirlerler. Manifestolar, Fütürizm’in resim sanatındaki yönünü şekillendirmiştir.

7. Gece Hayatı ve Şehir Yaşamı:

Fütürist ressamlar, şehir yaşamını ve gece hayatını resmetmeye eğilimlidir. Aydınlatılmış caddeler, kafeler ve eğlence mekanları, resimlerde enerji dolu sahneleri yaratmak için kullanılır.

Fütürist resim sanatı, geleneksel sanat anlayışlarına meydan okuyan, teknolojiye, hıza ve modern yaşamın karmaşıklığına odaklanan bir akımdır. Bu, resimdeki geleneksel kuralları reddetme ve yenilikçi ifadeler arama çabasının bir yansımasıdır. Fütürizm, resim sanatına radikal bir yaklaşım getirerek, 20. yüzyıl sanat tarihine önemli bir katkıda bulunmuştur.

Fütürizm ve Mimarlık

Fütüristler, sadece resim ve edebiyat alanlarında değil, aynı zamanda mimarlıkta da geleneksel normlara meydan okuyan ve modernleşmeyi vurgulayan bir yaklaşım benimsemişlerdir. İşte Fütürizm ve mimarlık arasındaki ilişkiyi belirleyen bazı önemli özellikler:

1. Dinamizm ve Hareket:

Fütürist mimarlar, binaları ve şehir planlamasını tasarlarken dinamizmi ve hareketi vurgularlar. Mimarlık eserlerindeki çizgiler, formlar ve düzenlemeler, hız ve enerji izlenimini yaratmayı amaçlar.

2. Teknoloji ve Endüstri:

Fütüristler, mimarlıkta endüstriyel malzemeleri ve teknolojiyi benimserler. Çelik, cam ve beton gibi malzemeler, binaların yapısında önemli rol oynar. Bu malzemelerin kullanımı, modernleşmeye ve endüstriyel gelişmelere olan vurguyu artırır.

3. Fonksiyon ve Estetik Birlikteliği:

Fütürist mimarlık, binaların fonksiyonunu ve estetiğini birleştirmeyi amaçlar. Pratik ve işlevsel binaların yanı sıra, bu binaların tasarımında estetik ve çağdaş bir anlayışın izleri bulunur.

4. Şehir Planlaması:

Fütüristler, şehir planlamasında modern bir yaklaşım benimserler. Şehirleri, otomobil trafiğine uygun geniş caddeler, modern altyapı ve teknolojik yenilikleri içeren bir düzenlemeyle tasarlamayı amaçlarlar.

5. Manifestolar ve Mimarlık İlkeleri:

Fütürist Manifesto, Fütüristlerin mimarlıkla ilgili ilkelerini belirleyen önemli bir belgedir. Bu manifestolarda, mimarlıkta geleneksel normlara ve geçmişin estetik anlayışına karşı çıkılır, modern bir mimari anlayışın savunulur.

6. Savaşın Etkisi:

I. Dünya Savaşı, Fütürizm’in mimarlık alanındaki gelişimini etkilemiştir. Savaşın getirdiği teknolojik ilerlemeler ve endüstriyel dönüşüm, mimarların modernleşmeye olan ilgisini artırmıştır.

7. Çevreyle Etkileşim:

Fütürist mimarlar, binaların çevreyle etkileşimini önemserler. Doğal ışığı, rüzgarı ve diğer çevresel faktörleri mimari tasarımlarında dikkate alarak, sürdürülebilirlik ve çevre dostu tasarımlara yönelirler.

Fütürist mimarlık, çağdaş yaşamın enerjisini ve hızını yansıtan, geleneksel mimari normlara meydan okuyan ve teknolojiye odaklanan bir estetik sunar. Fütürist yaklaşım, 20. yüzyılın başlarında mimari dünyasında yeni bir anlayışın filizlenmesine katkıda bulunmuştur.

Fütürist Sanatçılar Kimlerdir?

İşte Fütürist sanatçılarından bazıları:

1. Filippo Tommaso Marinetti (1876–1944): Fütürizm’in kurucusu ve öncü ismi olan Marinetti, Fütürist Bildirgeler’i kaleme almış ve Fütürist sanatın temel ilkelerini belirlemiştir. Aynı zamanda bir şair ve yazar olan Marinetti, Fütürist akımın lideri olarak kabul edilir.
2. Umberto Boccioni (1882–1916): İtalyan ressam ve heykeltıraş olan Boccioni, Fütürizm’in en önemli sanatçılarından biridir. Eserleri, hareketin ve enerjinin plastik bir ifadesini sunar. “Fütürist Heykel Manifestosu”nu yazan ve Fütürizm’in heykeltırafa uygulanmasını savunan önemli bir figürdür.
3. Giacomo Balla (1871–1958): İtalyan ressam Balla, Fütürist sanatın renk ve ışık üzerindeki etkilerini vurgulayan önemli eserlere imza atmıştır. Dinamik bir enerjiyi ve hızı yansıtan çalışmalarıyla tanınır. Aynı zamanda “Fütürist Resim Manifestosu”nun ortak yazarlarından biridir.
4. Luigi Russolo (1885–1947): İtalyan ressam ve besteci olan Russolo, Fütürist müziğin öncülerindendir. Marinetti ile birlikte “Gürültü Sanatı Manifestosu”nu kaleme alarak, geleneksel müzik anlayışına karşı çıkmış ve yeni bir müzik anlayışının temellerini atmıştır.
5. Carlo Carrà (1881–1966): Carrà, Fütürizm’in önde gelen ressamlarından biridir ve “Gürültü Sanatı Manifestosu”nu da yazmıştır. Resimlerinde, savaşın ve endüstrileşmenin etkilerini yansıtan bir estetik bulunur.
6. Antonio Sant’Elia (1888–1916): İtalyan mimar Sant’Elia, Fütürist Manifesto’larını destekleyen ve Fütürist sanatın mimariye uygulanmasını savunan bir figürdür. Fütürist mimarlıkta etkili bir isim olarak kabul edilir.

Fütürist hareketin sanatçıları, İtalya’da ve uluslararası alanda etkilerini göstermişler ve 20. yüzyıl sanatının evrimine katkıda bulunmuşlardır. Fütürist sanat, sadece resimde değil, aynı zamanda edebiyatta, müzikte, tiyatroda ve mimarlıkta da etkisini sürdürmüştür.